Zeevaarders weten het allemaal: er is geen mooiere plek op de wereld om onze sterrenhemel te bekijken dan op zee. Zeker als ze je helpen je plaats te bepalen - met behulp van navigatie-instrumenten.
Op zee, met zo weinig kunstlicht om je heen, wordt de wereld aardedonker en komt het heelal tot leven. De constellaties zijn fel verlicht en spatten uiteen in felle twinkelingen. Voor de onervaren kijker een prachtig schilderij, maar voor de zeevaarders uit de geschiedenis een noodzakelijk gegeven om te bepalen waar ze waren. De Navigatie-instrumenten laat zien hoe vindingrijk de mensen waren en hoe snel de navigatie methodes elkaar opvolgden.
van graadstok tot sextant
Tot in de vorige eeuw waren schepen nog afhankelijk van de zon, maan en sterren om de locatie te bepalen. Met de eerste navigatie-instrumenten bepaalden zeelui hoe noordelijk of zuidelijk ze zich bevonden. Astrolabia, graadstokken en Davis kwadranten werkten allemaal volgens hetzelfde principe: ze konden de hoek meten die de zon of een ster met de horizon maakte. Een ware vorm van vakmanschap die veel huidige zeilers tegenwoordig niet meer beheersen. Vandaag de dag vinden we dankzij satellieten eenvoudig de weg. Vroeger was navigeren veel moeilijker, zeker op zee. Toen de rol van de scheepvaart steeds belangrijker werd, groeide de behoefte aan preciezere plaatsbepaling. De octant en sextant werden uitgevonden. Deze werkten volgens hetzelfde principe, maar waren veel nauwkeuriger dan hun voorgangers.
Navigeer tussen de sterren in de oostvleugel van Het Scheepvaartmuseum.
een romantische sterrenhemel
Het Scheepvaartmuseum heeft een schitterende collectie navigatie-instrumenten, waaronder verder ook diepte- en snelheidsmeters en natuurlijk kompassen. Veel instrumenten zijn bijzondere objecten die tot de verbeelding spreken en allemaal prikkelen ze de nieuwsgierigheid.
