Het DNA van Amsterdam ligt besloten in de 16de- 17de eeuwse geschiedenis van de stad. De republiek der Nederlanden, zonder paus, zonder koning, was een revolutionaire gedachte. We regelen het zelf wel zo heeft men gedacht: een stad, een land, een economie. Om dat te kunnen redden moet je wel heel zelfredzaam, tolerant, flexibel en open zijn. Dat is Amsterdam. Een smeltkroes van mensen, ideeën, culturen.
Eigenlijk opzienbarend, want zo groot is Amsterdam niet als je het vergelijkt met andere wereldsteden. En ook niet uniek als melting pot: ook Berlijn, Parijs en New York zijn lappendekens van invloeden.
Toch komt het hier allemaal op z'n plek en weten we dit telkens weer te benutten. Al sinds diezelfde 16de eeuw ging Amsterdam er interessant mee om: draag bij aan de stad en er is ruimte voor iedereen. Geen wonder dat verboden boeken juist hier gedrukt werden en grote filosofen als Descartes en Spinoza juist Amsterdam als woonplaats kozen. Dit is de plek waar openheid en handelsgeest regeert.
Zoals het toen ging, zo gaat het nog steeds. Het is de manier waarop Amsterdam de wereld heeft binnengehaald en alles binnen handbereik kwam. De collectie van Het Scheepvaartmuseum, weerspiegelt ook precies dat facet van de stedelijke geschiedenis: handelsgeest en ontdekking. Het museum is het resultaat van het begin van de stad, de scheepvaart bracht ons de wereld. Als je kijkt naar een 17de eeuws schilderij van pakweg de Dam, dan zie die immense ontdekkingskracht en handelsgeest. Je ziet sultans, chinezen, zo ver reikte het toen al.
Tegenwoordig is het datzelfde open en inspirerende klimaat dat mensen en bedrijven uit de hele wereld naar Amsterdam trekt. Hier fiets je naar je werk, is een huis nog relatief betaalbaar. Er zijn internationale scholen en iedereen spreekt Engels. No problem. We zijn een connective stad: de haven en Schiphol om de hoek, je bent zo weer elders op ontdekkingsreis. En er is een enorme culturele collectie, maar liefst 45 musea telt de stad. Dat is een onweerstaanbaar aanbod voor iedereen.
En toch, die fantastische waarden zoals ontdekken, openheid en creativiteit staan tegelijkertijd ook onder druk. We moeten dat blijven bevechten, niets gaat vanzelf. Geloof me, het is allemaal geen grote roze wolk. Dat zullen we met mekaar moeten doen. Want dat is ook precies hoe Amsterdam begon: zelfredzaam zijn met een enorme drive om bij te dragen aan de stad. Laten we dat vasthouden.
In de tentoonstelling Drijfveer is de verzamelgeschiedenis van de 100-jarige collectie van het museum te zien. Elke zaal belicht de collectie vanuit een ander verzamelmotief, één zaal gaat over 'de wereld binnen handbereik' en laat zien welke objecten dankzij de scheepvaart beschikbaar kwamen voor iedereen. Zoals een tabaksdoos uit van een VOC-opvarende uit 1753 of een 'Rolling Pin', een zeemanssouvenir uit 1850-1875. Drijfveer is nog tot en met 2 juli 2017 te zien in Het Scheepvaartmuseum.
Frans van der Avert is directeur van Amsterdam Marketing, Frans verzamelt af en toe. Hij vindt het fijn iets compleet te hebben, zo verzamelde hij romans van Simenon en oud glaswerk. Op dit moment verzamelt hij even niet.
